De Karpendonkse Plas is normaal gesproken een park waarin volop wordt genoten door de Eindhovenaren van de natuur. Maar eens per jaar verandert de Karpendonkse Plas en maken de ganzen plaats voor paarden. Springpaarden van over de hele wereld wel te verstaan.
Op de Karpendonkse Plas is het nooit rustig. Kinderen spelen op het grote grasveld, er zijn hardlopers, wandelaars én ganzen. Vooral de kinderen lijken graag te spelen op de grote heuvel midden op het veld, op de diverse verhogingen en achter de hagen. Maar wat doen deze obstakels op het verder zo vlakke terrein? Het blijkt dat de gemiddelde bezoeker van de Karpendonkse Plas geen idee heeft.
Pulvermann, Derby Wal, Piano..
Pulvermann, Derby Wal, Piano.. Enkele spannende namen van de minstens net zo spectaculaire Van Grunsven Groep Derby van Eindhoven. Waar deze Derby plaatsvindt? Op de Karpendonkse Plas, en nee, we hebben het hier niet over een voetbalderby. Wanneer je nu op de Karpendonkse Plas bent, kun je je bijna niet voorstellen dat over een paar weken de paarden je om de oren galopperen.
Beschermde status
Van oudsher heeft de Derby binnen de springsport een beschermde status. CSI Eindhoven is het enige concours dat in Nederland een internationale Derby mag organiseren. Het is dus ook niet gek, dat bijna niemand weet hoe de specifieke hindernissen van een Derby eruitzien of heten.
Iedereen mag parcours verkennen
Een Derbyparcours is een stuk langer dan een ‘gewoon’ springparcours en bestaat grotendeels uit natuurlijke hindernissen. Zo bestaat de Derby van Eindhoven uit 21 hindernissen en is het parcours bijna 1.300 meter lang. Een flink stuk galopperen, of lopen dus. Wist je dat voorafgaand aan de Van Grunsven Groep Derby het terrein wordt opengesteld voor publiek? De toeschouwers mogen dan het parcours verkennen, een inmiddels gekoesterde traditie die tot één van de hoogtepunten van het weekend behoort. Iedereen mag dan met eigen ogen komen bekijken hoe indrukwekkend de speciale hindernissen zijn.
Prijzen werden uitgereikt door Prins Bernhard
Net zoals CSI Eindhoven is ook de Derby een echte Eindhovense traditie. Parcoursbouwer Theo van Vught ontwierp de allereerste Derby van Eindhoven op 15 mei 1983. Toen nog een nationale wedstrijd, maar dat veranderde in 1986 toen Eindhoven officieel werd omgedoopt tot een Concours de Saut International, oftewel een internationaal springconcours. Prins Bernhard reikte de prijzen uit, de allereerste internationale derby-winst was voor Oostenrijker Hugo Simon en zijn paard The Freak.
De Derby Wal op en af
Terug naar de hindernissen, want wat is nu wat? De hoge heuvel is het makkelijkste te herkennen, en draagt de naam: Derby Wal. De ruiters rijden tijdens de Derby tweemaal de wal op en af, telkens vanaf een andere kant. Bovenop ligt een wit balkje, geen hoge hindernis dus, maar ook deze moet blijven liggen. Voordat de paarden de eerste keer de wal op galopperen, staat er vlak daarvoor nog een hindernis. Als de paarden voor de tweede keer over de wal komen staat er direct onderaan een hindernis. Dat zorgt voor een extra moeilijkheid.
Tussen de hagen van Pulvermann’s Graf
Pulvermann’s Graf klinkt heftiger dan dat deze is, al is deze combinatie van hindernissen zeker geen makkelijke opgave. Tussen de hagen bevinden zich drie hindernissen met tussen elke hindernis één galopsprong, waarbij onder de middelste hindernis een slootje ligt. De middelste hindernis ligt tevens iets lager dan de andere twee, waardoor het paard eerst iets naar beneden galoppeert en daarna weer iets omhoog. Op sommige andere concoursen wordt deze hindernis ook wel Devil’s Dyke genoemd.
Van de wal over de Piano
Misschien wel de meest indrukwekkende hindernis van het terrein is de wal gecombineerd met de piano, zelfs zonder hindernissen. Voordat ruiter en paard over deze combinatie heen komen, staat er een hindernis vlak voor de helling. Wanneer deze is gesprongen galopperen ze de heuvel op, oftewel de wal, als zij boven zijn is er nog één galopsprong naar een stijlsprong. Deze stijlsprong staat op een afsprong, waardoor de paarden een stukje lager op de grond landen. Vervolgens galopperen ze nog een paar passen om daarna weer naar beneden te springen, het lijkt dus een soort piano. Vandaar de naam. Direct op één galopsprong staat er beneden direct een imposante stijlsprong opgebouwd uit planken.
Unicum in Nederland
Met de derby heeft CSI Eindhoven een geheel eigen sfeer en karakter weten te creëren en is het een absoluut unicum in Nederland. Het is niet voor niks dat het publiek op deze dag rijen dik staat, de toegang is ook nog eens gratis! Wist je dat de bestuursleden Eric van der Vleuten en Leopold van Asten beiden eens de Derby in hun carrière hebben weten te winnen? Laatstgenoemde koestert aan dit moment hele bijzondere herinneringen. “Ik was net een halfjaar in dienst voor de stoeterij van Wim, Wim had met VDL Groep de hoofdsponsoring van CSI Eindhoven overgenomen en toen won ik vervolgens de Derby. Dat was echt een prachtig moment, Wim was zo blij en trots dat hij aan iedereen die er was een rondje gaf.”
Speciaal gedraineerd
Maar hoe zit het met de kwaliteit van de bodem? Het hele jaar wordt er volop gerecreëerd op de piste van CSI Eindhoven. En ook al regent het nog zo veel, zoals de laatste tijd, er staat eigenlijk nooit een plas water op het terrein. Het geheim? “De bodem is volledig gedraineerd”, legt Frans Wijlaars uit van Wijlaars Grondwerken. Zij zijn al jaren verantwoordelijk voor het onderhoud aan de piste vlak voorafgaand en tijdens CSI Eindhoven.
Natuurlijke demping
“De graspiste van CSI Eindhoven is zo goed, omdat het gras oud is. Daardoor heeft de piste een hele goede natuurlijke demping en dat is belangrijk voor de afzet en de landing van de paarden. De wortels van het gras en de humus zijn een heel stevig geheel. De graspiste van CSI Eindhoven wordt niet net zoals een voetbalveld steeds opnieuw gemaakt”, legt Frans Wijlaars uit. “De ruiters komen graag rijden op CSI Eindhoven omdat de bodem van goede kwaliteit is. De natuurlijke demping maakt dat de paarden fijn rondspringen.”
Prikken, bezanden, walsen en slepen
Hoe zorg je dat deze bodem er goed bij ligt? “Wij kunnen natuurlijk niet heel veel aan de bodem doen, maar indien nodig kunnen wij de bodem prikken, bezanden, walsen en slepen. Prikken doen we als de bodem te hard is of te nat, bezanden wordt gedaan als de bodem te glad is. Tijdens het evenement walsen we met regelmaat de bodem om hem zo goed mogelijk in model te krijgen en diezelfde functie heeft ook het slepen, dat doen we vooral op het losrijdterrein omdat daar vaker over dezelfde stukken gras wordt gereden en je sneller spoorvorming krijgt.”
Nog een geheim
Wist je dat er in het bosje naast The Harbour Club, de officiële restaurantpartner van CSI Eindhoven, nóg een piste ligt? Goed verdekt opgesteld, momenteel onder een laag onkruid, ligt daar een échte paardenbodem. “Die is aangelegd in de tijd dat het Nederlands Kampioenschap Dressuur nog werd georganiseerd op de Karpendonkse Plas”, weet Frans te vertellen. Tijdens CSI Eindhoven wordt deze piste gebruikt door de ruiters om de paarden los te werken voor de wedstrijd. Dat de paarden niet meer weg te denken zijn van de Karpendonkse Plas is inmiddels wel duidelijk..